Nhân dịp kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám thành công, Trung tâm Hoạt động Văn hóa Khoa học Văn Miếu – Quốc Tử Giám đã kết hợp với nhóm nghệ sĩ ‘Ngũ Hình’ tổ chức khai mạc triển lãm ‘Ngũ Hình 2’ tại Di tích Quốc gia đặc biệt Văn Miếu – Quốc Tử Giám. Triển lãm này giới thiệu 25 tác phẩm của các họa sĩ, kiến trúc sư nổi tiếng, bao gồm Bùi Hải Nam, Trường Thịnh, Nguyễn Đức Phương, Phạm Duy Quỳnh và Trần Minh Tuấn. Họ là những người yêu mến văn hóa truyền thống và muốn thể hiện tình cảm đó qua các tác phẩm của mình.

Trong văn hóa truyền thống Việt Nam, khái niệm ‘Ngũ Hình’ đề cập đến năm dạng hình khối đặc trưng tương ứng với mỗi hành: Kim, Mộc, Thủy, Hỏa, Thổ. Mỗi hình dạng này có những đặc điểm và ý nghĩa riêng. Họa sĩ Trường Thịnh chia sẻ rằng trong bối cảnh biến động của đời sống hiện đại, nghệ thuật tạo hình cũng phản ánh nhiều mối quan tâm phong phú và đa dạng hơn. Tên của nhóm ‘Ngũ Hình’ xác định hướng đi của nhóm, lấy nền tảng cơ bản tạo hình và văn hóa truyền thống làm cảm hứng để phát huy và tiếp biến.

5 họa sĩ là 5 cá tính, phong cách riêng biệt nhưng khi kết hợp lại với nhau sẽ tạo nên sự đa dạng và phong phú cho triển lãm. Các tác phẩm trưng bày tại triển lãm đều lấy cảm hứng từ hiện thực cuộc sống, từ thiên nhiên, thể hiện qua nhiều chất liệu, kỹ thuật vẽ, màu sắc, khiến ‘Ngũ Hình 2’ là một ‘điểm chạm’ cảm xúc với công chúng.

Là kiến trúc sư và rất yêu thiên nhiên, yêu Hà Nội, Trần Minh Tuấn đã lấy hai nguồn cảm hứng lớn này để tạo ra các tác phẩm của mình. Các tác phẩm của anh thể hiện góc nhìn riêng biệt cùng tình cảm chân thành dành cho mảnh đất này. ‘Tôi thể hiện những khoảnh khắc vô cùng đáng yêu của Hà Nội mà tôi bắt gặp mỗi ngày. Hà Nội là một thành phố gắn với sự chuyển động, tôi cảm thấy nhịp sống ấy gần gũi với mình.’

Với tác phẩm dài 7,5m, được sáng tác liên tục trong gần một năm, họa sĩ Bùi Hải Nam muốn chia sẻ với công chúng, đặc biệt là thế hệ trẻ những ký ức về các làng nghề truyền thống của Thăng Long – Hà Nội. Phát biểu tại lễ khai mạc, bà Nguyễn Liên Hương – Phó Giám đốc Trung tâm Hoạt động Văn hóa Khoa học Văn Miếu – Quốc Tử Giám cho biết: ‘Ẩn sau những khung tranh là dòng chảy lặng lẽ mà bền bỉ của văn hóa truyền thống. Mỗi họa sĩ mang một phong cách sáng tạo riêng nhưng điểm chung của họ đều rất yêu di sản, yêu văn hóa truyền thống.’

Triển lãm ‘Ngũ Hình 2’ diễn ra đến hết ngày 13/8/2025 tại Nhà Tiền đường, Di tích Quốc gia đặc biệt Văn Miếu – Quốc Tử Giám, mang đến cho công chúng một cơ hội để thưởng thức và trải nghiệm nghệ thuật.

Xã Hồi Xuân, một địa phương vùng cao, đã và đang nỗ lực bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa truyền thống của cộng đồng dân tộc Thái và Mường. Việc thực hiện Nghị quyết Trung ương V (khóa VIII) về xây dựng và phát triển nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc văn hóa dân tộc đã được Đảng ủy và chính quyền xã tích cực triển khai. Người dân đã được tuyên truyền và vận động để giữ gìn và phát huy những giá trị văn hóa đặc sắc của dân tộc mình.

Mặc dù cuộc sống hiện đại đã mang lại nhiều thay đổi, đồng bào dân tộc Thái và Mường ở xã Hồi Xuân vẫn duy trì được nhiều trò chơi và trò diễn mang đậm bản sắc văn hóa. Những hoạt động như khặp Thái, khua luống, trống chiêng, tung còn, bắn nỏ, kéo co, và lễ cúng cơm mới vẫn được người dân thực hiện. Đặc biệt, các làn điệu hát xường của dân tộc Mường và hát khặp của dân tộc Thái vẫn được lưu giữ và biểu diễn trong những dịp lễ, tết.

Xã Hồi Xuân còn là nơi tổ chức Lễ hội Mường Ca Da, một hoạt động tưởng nhớ và tôn vinh nhân vật lịch sử Thượng tướng thống lĩnh quân Khằm Ban – người có công khai phá vùng đất Mường Ca Da. Theo ông Lê Văn Dũng, Chủ tịch UBND xã Hồi Xuân, ngoài những nét văn hóa truyền thống của đồng bào dân tộc Thái và Mường, xã còn có nhiều di tích và danh lam thắng cảnh như hang Lũng Mu, bia ký – nơi thờ tướng quân Khằm Ban, chùa Ông, động Bà, hồ Vinh Quang, và ruộng lúa bậc thang ở bản Nghèo.

Hiện nay, bia ký và quần thể di tích hang Lũng Mu đã được UBND tỉnh công nhận là di tích lịch sử – văn hóa cấp tỉnh. Điều này tạo ra nguồn tài nguyên quý giá để địa phương phát triển loại hình du lịch lịch sử gắn với văn hóa tâm linh. Cùng với việc bảo tồn các giá trị văn hóa truyền thống, xã Hồi Xuân còn đẩy mạnh phong trào xây dựng làng văn hóa, cơ quan văn hóa gắn với phong trào toàn dân xây dựng đời sống văn hóa.

Đến nay, xã đã công nhận 18/20 bản, khu phố là bản, khu phố văn hóa; 77% số hộ đạt danh hiệu gia đình văn hóa. Hầu hết các bản, khu phố đều có quy ước, hương ước về thực hiện nếp sống văn hóa ở khu dân cư. Việc hiếu, hỷ của người dân địa phương cũng được thực hiện theo nếp sống văn hóa mới, đơn giản, tiết kiệm và lành mạnh.

Những kết quả đạt được trong việc bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa truyền thống của đồng bào dân tộc Thái và Mường ở xã Hồi Xuân đã góp phần tạo động lực thúc đẩy phát triển kinh tế – xã hội, nâng cao đời sống tinh thần cho người dân địa phương. Với những nỗ lực không ngừng, xã Hồi Xuân đang trở thành một điểm đến hấp dẫn cho những ai muốn khám phá và trải nghiệm văn hóa truyền thống của các dân tộc Việt Nam.

Trong bối cảnh công nghệ và giải trí số đang chiếm lĩnh phần lớn thị trường nghệ thuật, sân khấu kịch vẫn bền bỉ giữ vai trò là nơi lưu giữ và truyền tải những giá trị nhân văn sâu sắc. Gần đây, Đài Hà Nội đã phối hợp cùng các nhà hát nghệ thuật thực hiện dự án ‘Sân khấu truyền hình’, đưa những vở kịch kinh điển của sân khấu Việt trở lại ánh đèn sân khấu với một diện mạo mới – hiện đại hơn, công phu hơn.

Đạm đà bản sắc văn hóa Hà Nội, những vở diễn về con người và mảnh đất Thủ đô không chỉ là nghệ thuật, mà còn là ký ức, là bản sắc, là dòng chảy âm thầm nuôi dưỡng tâm hồn bao thế hệ. Từ những năm tháng chiến tranh đến thời kỳ đổi mới, hình ảnh người Hà Nội hiện lên qua từng vai diễn – vừa hào hoa, thanh lịch, vừa mạnh mẽ, đầy nghĩa tình.

Không ít tác phẩm sân khấu đã dựng lại không khí của Hà Nội trong những ngày tháng gian khổ – nơi tình người bừng sáng giữa tiếng bom rơi, đạn nổ. Vở kịch ‘Lời thề thứ9’ là một minh chứng tiêu biểu. Tác phẩm không chỉ khắc họa chân thực hình ảnh người chiến sĩ nơi chiến trường ác liệt, mà còn làm nổi bật tình quân dân keo sơn – nơi những con người xa lạ gắn bó như máu thịt. Không chỉ dừng lại ở quá khứ, sân khấu còn bước tiếp vào dòng chảy của thời cuộc, phản ánh sự biến chuyển trong xã hội. Vở ‘Tôi và chúng ta’ – một trong những tác phẩm kinh điển của nhà văn, nhà soạn kịch Lưu Quang Vũ – đã làm dậy sóng dư luận một thời, và cho đến hôm nay, giá trị của nó vẫn còn nguyên vẹn.

‘Các vở diễn như Lời thề thứ9, Tôi và chúng ta, cùng nhiều tác phẩm khác đã và đang góp phần tái hiện một Hà Nội sống động từ trong gian khó đến thời kỳ chuyển mình. Trên tất cả, đó là hình ảnh người Hà Nội với khí chất thanh lịch, tình nghĩa và luôn khao khát vươn tới những giá trị cao đẹp’, NSND Trung Hiếu – Giám đốc Nhà hát Kịch Hà Nội chia sẻ.

Tái sinh mạnh mẽ, khi các vở diễn kinh điển được dựng lại với tâm huyết của các nghệ sĩ, sự sáng tạo của nhà biên kịch và công nghệ của truyền hình, đó không chỉ là sự trở lại, mà là một lần tái sinh mạnh mẽ. Trong không gian ấy, truyền thống không bị lãng quên, mà được kể lại bằng hơi thở của hôm nay.

Nhiều nghệ sĩ cho rằng, việc phục dựng các vở diễn kinh điển không chỉ giúp giữ gìn bản sắc văn hóa, mà còn là cách để kết nối với thế hệ trẻ. ‘Khi vở kịch được chiếu trên truyền hình, đó là sân khấu được đưa gần hơn đến với khán giả trẻ. Sân khấu có thể là một loại hình nghệ thuật từ lâu mọi người dần quên đi chỗ đứng’, diễn viên Thanh Sơn chia sẻ.

Dự án ‘Sân khấu truyền hình’ của Đài Hà Nội đã và đang góp phần bảo tồn những giá trị sân khấu truyền thống, cũng như mang lại sức sống mới cho các loại hình nghệ thuật dân gian. Sự kết hợp giữa nghệ thuật dân gian và công nghệ truyền thông hiện đại trên các nền tảng số được kỳ vọng sẽ mang lại sức sống mới cho chèo – một trong những di sản văn hóa phi vật thể của dân tộc Việt Nam.

Bên cạnh đó, các nghệ sĩ cũng hy vọng rằng, những nỗ lực làm mới nghệ thuật truyền thống sẽ tiếp tục được khán giả đón nhận trong không gian số ngày nay. Đó cũng là một món quà nghệ thuật mang tinh thần tri ân, kết nối quá khứ với hiện tại bằng các giá trị hồn cốt của dân tộc.

Triển lãm “Hành trình màu sắc – Nối những ước mơ” hiện đang được tổ chức tại Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam, Hà Nội, với sự tham gia của 76 tác phẩm hội họa đa sắc từ các tác giả nhí. Sự kiện này không chỉ tôn vinh vẻ đẹp văn hóa truyền thống qua góc nhìn trẻ thơ mà còn tạo ra một sân chơi sáng tạo, khuyến khích các em nhỏ tự do thể hiện cảm xúc và tài năng của mình.

Họa sĩ Đào Hải Phong, cố vấn nghệ thuật của triển lãm, bày tỏ sự bất ngờ trước sự chững chạc và gu thẩm mỹ trong tranh của các họa sĩ nhí. Điều này cho thấy nhận thức thẩm mỹ rất tốt của các em nhỏ. Ông đánh giá cao sự kiện này vì đã tạo ra một cơ hội để trẻ em phát triển khả năng sáng tạo và thể hiện tài năng của mình.

Một trong những điểm nổi bật của triển lãm là sự tham gia của Nguyễn Ngọc Nam Khuê, một học sinh đang sinh sống và học tập tại Mỹ. Khuê đã tạo ấn tượng với loạt 12 tác phẩm xoay quanh chủ đề quê hương, gia đình và thiên nhiên. Việc được trưng bày tác phẩm tại Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam đã trở thành động lực để em tiếp tục theo đuổi đam mê hội họa. Khuê chia sẻ rằng việc tham gia triển lãm đã giúp em tự tin hơn và mong muốn tiếp tục tạo ra những tác phẩm nghệ thuật ý nghĩa.

Trong bối cảnh các sân chơi nghệ thuật dành cho thiếu nhi còn hạn chế và trẻ em ngày càng bị cuốn theo những trò chơi công nghệ và thế giới ảo, triển lãm “Hành trình màu sắc – Nối những ước mơ” mang ý nghĩa đặc biệt. Sự kiện này không chỉ là một triển lãm nghệ thuật mà còn là một hoạt động giáo dục, giúp trẻ em phát triển khả năng sáng tạo và ý thức bảo vệ môi trường. Thông qua triển lãm, các em nhỏ có thể học hỏi về tầm quan trọng của nghệ thuật và môi trường, cũng như cách thể hiện cảm xúc và tài năng của mình.

Một hoạt động đáng chú ý khác là workshop cộng đồng “Vệt màu trên sóng nhựa 2”, nằm trong khuôn khổ triển lãm. Tại đây, các em nhỏ đã được hướng dẫn cách tạo ra các sản phẩm nghệ thuật mang tính ứng dụng từ các vật liệu như chai nhựa, ống hút, túi nilon, nắp chai, thìa nhựa… Qua hoạt động “chung tay – gắn kết – tái tạo”, workshop mong muốn tạo ra một không gian giáo dục nhẹ nhàng, nơi trẻ em không chỉ học vẽ mà còn học làm người sống có trách nhiệm với môi trường. Các em nhỏ đã có cơ hội thể hiện sự sáng tạo và trách nhiệm của mình đối với môi trường.

Triển lãm “Hành trình màu sắc – Nối những ước mơ” sẽ diễn ra từ ngày 19 đến 21/7/2025 tại Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam. Sự kiện này là một cơ hội để các em nhỏ thể hiện tài năng và đam mê hội họa của mình, cũng như học hỏi về tầm quan trọng của nghệ thuật và môi trường. Mọi người có thể đến thăm triển lãm và tham gia các hoạt động ý nghĩa tại đây.

https://baochaodatviet.vn

Đồng bằng sông Cửu Long là vùng đất đa dạng văn hóa, với trên 100 xã thuộc vùng đồng bào dân tộc thiểu số. Tại đây, đời sống văn hóa tinh thần của bà con đã có nhiều bước tiến đáng kể nhờ sự nỗ lực của người dân và sự quan tâm đầu tư, hỗ trợ của Trung ương, địa phương. Đặc biệt, văn hóa Khmer ở đây đã trở thành nét bản sắc của vùng đất, với nhiều loại hình văn hóa nghệ thuật truyền thống được phục hồi và phát triển.

Đời sống ngày càng được nâng cao là điều kiện thuận lợi để đồng bào Khmer thụ hưởng văn hóa tinh thần tốt hơn. Nhiều lễ hội văn hóa, nghi thức tôn giáo được gìn giữ, trở thành các sản phẩm du lịch văn hóa độc đáo. Ví dụ như Lễ Chôl Chnaam Thmây (mừng năm mới), Sen Đôn-ta (lễ cúng ông bà), Oóc Om Bóc (lễ cúng trăng), lễ nhập hạ, xuất hạ… Các lễ hội này không chỉ thu hút người dân địa phương mà còn hấp dẫn hàng vạn du khách trong và ngoài nước đến theo dõi và cổ vũ.

Không chỉ có lễ hội, những ngôi chùa với kiến trúc nghệ thuật đặc sắc cũng là nơi thu hút nhiều du khách đến tham quan. Đến với các ngôi chùa Khmer, du khách có thể tìm hiểu một số tập tục được gìn giữ bao đời nay như Lễ dâng cơm, Lễ Kathina (Lễ dâng y cà sa), tục gửi con vào chùa tu học giáo lý Phật pháp, học làm người… Văn hóa Khmer Nam Bộ từ lâu đã trở thành nét bản sắc của vùng đất Cần Thơ. Với sự độc đáo và giá trị văn hóa đặc sắc, đây chính là nguồn tài nguyên quý báu để phát triển loại hình du lịch văn hóa, góp phần đưa Cần Thơ trở thành một trong những điểm đến nổi bật của vùng Đồng bằng sông Cửu Long.

Ông Lâm Hoàng Mẫu, Giám đốc Sở Dân tộc và Tôn giáo thành phố Cần Thơ, cho biết mỗi ngôi chùa Khmer đều là nơi sinh hoạt cộng đồng của đồng bào tại địa phương. Đây không chỉ là nơi lưu giữ giá trị tâm linh, mà còn là trung tâm văn hóa, nghệ thuật độc đáo. Thời gian qua, các tỉnh, thành phố ở khu vực miền Tây Nam Bộ đã thực hiện nhiều chính sách chăm lo đời sống của đồng bào dân tộc Khmer, trong đó, đặc biệt quan tâm bảo tồn các giá trị văn hóa truyền thống; góp phần tạo cơ hội cho người dân địa phương tăng thêm thu nhập, cải thiện đời sống, đồng thời giữ gìn bản sắc văn hóa cho thế hệ mai sau.

Tuy nhiên, các thiết chế văn hóa – thể thao, trang thiết bị hỗ trợ sinh hoạt văn nghệ, thể thao ở các xã vùng đồng bào dân tộc Khmer chưa hoàn thiện, còn thiếu và chưa đồng bộ, chưa đáp ứng được nhu cầu sinh hoạt, giao lưu văn hóa của người dân. Nhiều loại hình văn hóa dân gian của đồng bào dân tộc Khmer đang có dấu hiệu bị lãng quên. Để bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa của đồng bào Khmer, các cấp, các ngành cần tuyên truyền, giáo dục nâng cao nhận thức của cộng đồng về bản sắc văn hóa của dân tộc mình. Đẩy mạnh đào tạo nhân lực nòng cốt trong công tác bảo tồn, phát huy văn hóa dân tộc Khmer, đề cao vai trò của các sư sãi, nghệ nhân, người có uy tín trong cộng đồng.