Bảo tàng Nghệ thuật Quang San vừa tổ chức buổi khai mạc chuyên đề ‘Những gốc rễ không ngừng vươn’, giới thiệu tác phẩm đặc biệt của danh họa Mai Trung Thứ lần đầu tiên được trưng bày. Sự kiện này đã thu hút sự quan tâm của công chúng và giới nghệ thuật.

Nhà nghiên cứu Ace Lê nhận định, trong ‘Tứ kiệt trời Âu’, Mai Trung Thứ được xem là họa sĩ thấm đẫm văn hóa Việt và luôn đau đáu gìn giữ bản sắc cho nhiều bộ môn. Ông thường Việt hóa các tác phẩm nổi tiếng trong hội họa Tây phương, mang đậm tính dân tộc. Việc này không chỉ thể hiện sự tôn trọng đối với văn hóa bản địa mà còn giúp quảng bá vẻ đẹp của nghệ thuật Việt Nam ra thế giới.

Tác phẩm nổi bật của Mai Trung Thứ là phiên bản bức Mona Lisa năm 1974, khi ông đã 68 tuổi. Với chất liệu bột màu trên lụa, danh họa giữ nguyên tỷ lệ của bản gốc nhưng truyền tải tinh thần Việt qua tranh. Nàng Mona Lisa của ông mang đậm nét phụ nữ Việt Nam với chiếc khăn voan xanh trùm đầu, làn da mang màu vàng đậm, cho thấy bản sắc dân tộc được nhấn mạnh. Cảnh phía sau là hoàng hôn trên vịnh Hạ Long, một danh thắng nổi tiếng của Việt Nam.

Theo nhà nghiên cứu Ace Lê, sự thay đổi này tượng trưng cho người phụ nữ đã trải qua nhiều sự kiện đặc biệt trong cuộc đời. Khi Mai Trung Thứ vẽ người phụ nữ, nó còn là biểu tượng bản sắc Việt Nam mà ông luôn tìm kiếm trong hội họa. Việc kết hợp giữa phong cách hội họa phương Tây và motif truyền thống Việt Nam đã tạo nên một tác phẩm độc đáo, thể hiện sự sáng tạo và tài năng của danh họa.

Buổi trưng bày còn có sự tham gia của nhiều danh họa khác như Lê Phổ, Lê Thị Lựu, Tô Ngọc Vân, Vũ Cao Đàm…, những người đã có đóng góp lớn trong thời kỳ đầu của mỹ thuật Việt Nam. Sự có mặt của họ đã làm nên một bức tranh đa màu sắc và phong phú, thể hiện sự đa dạng và giàu có của nghệ thuật Việt Nam.

Triển lãm mở cửa đón khách từ ngày 1/8, mang đến cơ hội chiêm ngưỡng các tác phẩm đặc biệt và góp phần quảng bá văn hóa Việt Nam đương đại. Khách tham quan có thể thưởng thức những tác phẩm nghệ thuật độc đáo, đồng thời tìm hiểu thêm về lịch sử và văn hóa của Việt Nam thông qua các tác phẩm trưng bày.

Là một họa sĩ chân chính, sự ra đi của Lê Thiết Cương vào ngày 17/7/2025 đã để lại nhiều tiếc nuối trong giới nghệ thuật và những người yêu văn hóa. Những câu chuyện về hội họa và chia sẻ về đời sống, văn hóa, đặc biệt là đam mê với gốm, đã trở thành một phần ký ức về anh.

Ông sinh năm 1962 và đã xây dựng một phong cách nghệ thuật riêng, dựa trên triết lý về sự tối giản. Quan điểm của ông là sử dụng sự tối giản như một phương tiện để tìm kiếm sự bình yên trong cuộc sống và nghệ thuật.

Đặc biệt, Lê Thiết Cương yêu thích chất liệu gốm và đã dành nhiều thời gian để tìm hiểu về nó. Từ việc chọn men, sử dụng than củi, điều chỉnh lò và nhiệt độ, cho đến việc vẽ họa tiết lên sản phẩm trước khi nung, tất cả đều thể hiện sự đam mê và tận tâm của ông.

Năm 2022, Lê Thiết Cương đã tham gia tổ chức triển lãm ‘Con giống’ tại Bảo tàng Mỹ thuật Đà Nẵng, cùng với một số nghệ sĩ khác. Sự kiện này đã để lại dấu ấn quan trọng trong đời sống mỹ thuật tại Đà Nẵng.

Lê Thiết Cương cũng đã dành nhiều tâm sức để hỗ trợ và thúc đẩy sáng tạo nghệ thuật cho các nghệ sĩ trẻ. Ông đã chọn Lê Ngọc Thuận, chủ nhân của Cococasa Gallery tại Hội An, là người được ông hỗ trợ và chia sẻ kinh nghiệm.

Đối với Lê Thiết Cương, gốm không chỉ là một chất liệu nghệ thuật, mà còn thể hiện sự kết nối giữa con người và nghệ nhân. Ông tin rằng gốm Việt Nam mang giá trị cao và độc đáo, được thế giới công nhận.

Qua các hoạt động nghệ thuật của mình, Lê Thiết Cương đã để lại nhiều ân tình cho giới nghệ thuật và những người yêu văn hóa. Sự ra đi của ông đã để lại một khoảng trống lớn, nhưng những gì ông đã để lại sẽ còn mãi là một phần của lịch sử nghệ thuật Việt Nam.

Trong suốt sự nghiệp của mình, Lê Thiết Cương đã tham gia nhiều triển lãm và hoạt động nghệ thuật đáng chú ý. Một trong số đó là triển lãm ‘Gốm Thiệp’, tổ chức tại Hội An vào tháng 6 vừa qua, với gốm là chất liệu chính.

Lê Thiết Cương cũng đã có những chia sẻ sâu sắc về nghệ thuật và cuộc sống. Ông từng nói về chiếc then cửa nghệ thuật, rằng nó đã giữ yên được cho ngôi nhà, giữ yên được lòng người, thì mới có thể giúp cho dân tộc này đi qua được ‘mùa chiến tranh’ để đến với hòa bình.

Dù đã ra đi, nhưng tư tưởng và triết lý về nghệ thuật của Lê Thiết Cương sẽ còn mãi là một phần của di sản văn hóa Việt Nam. Xem thêm thông tin về nghệ sĩ Lê Thiết Cương và các hoạt động nghệ thuật của ông.