Đã hơn một năm kể từ khi hàng nghìn cán bộ công an bắt đầu hành trình thu thập mẫu ADN của thân nhân liệt sĩ tại các làng quê Việt Nam. Không quản nắng mưa, ngày đêm rong ruổi, họ đã góp phần quan trọng vào việc “trả lại tên cho các Anh hùng”. Sự hỗ trợ của trí tuệ nhân tạo, dữ liệu lớn và công nghệ gen tiên tiến đã giúp mở ra những bước đột phá đầy ý nghĩa trong hành trình này.

Nhân kỷ niệm 77 năm Ngày Thương binh – Liệt sĩ, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã nhấn nút khởi động Ngân hàng Gen (ADN) thân nhân liệt sĩ chưa xác định thông tin và thân nhân liệt sĩ. Dự án do Bộ Công an đứng ra thực hiện, với sự đồng hành của GeneStory, đơn vị tiên phong trong việc tạo lập dữ liệu cho Ngân hàng gen. Sau tròn một năm, dự án đã thu được hơn 51.000 mẫu gen từ khắp mọi miền đất nước. Mỗi mẫu gen là một tia hy vọng, thắp sáng niềm tin cho những gia đình vẫn ngày đêm mong ngóng.

16 gia đình đã tìm lại được hài cốt người thân, 16 liệt sĩ được trở về quê hương sau hàng chục năm nơi chiến trường xa. Một trong những gia đình tìm được người thân là gia đình liệt sĩ Lương Bá Nho, người đã hy sinh vào năm 1970. Hài cốt của anh được tìm thấy tại nghĩa trang liệt sĩ Đức Cơ, tỉnh Gia Lai, sau hơn 50 năm mất tích. Sự kiện này không chỉ mang lại niềm vui cho gia đình mà còn cho thấy hiệu quả của việc ứng dụng công nghệ gen trong việc xác định danh tính liệt sĩ.

Giáo sư Vũ Hà Văn, nhà đồng sáng lập GeneStory, khẳng định rằng công nghệ gen tiên tiến sẽ giúp nối lại những mảnh ghép của quá khứ và hiện tại. “Mỗi một mẫu gen được thu thập hôm nay không chỉ là mẫu vật sinh học, mà còn là sự kết nối ký ức, sự nối dài của tình thân qua nhiều thế hệ.”

Dự án Ngân hàng Gen Việt Nam đặt mục tiêu thu thập 1 triệu mẫu gen từ thân nhân để xác định danh tính cho khoảng 500.000 liệt sĩ. Với sự hỗ trợ của các thuật toán AI và hệ thống dữ liệu tham chiếu đặc trưng của người Việt, dự án hứa hẹn sẽ mở ra một kỷ nguyên mới trong việc xác định danh tính liệt sĩ và ứng dụng trong các lĩnh vực khác như chăm sóc sức khỏe cá nhân hóa và y tế.

Thông tin về dự án và các thành tựu đạt được có thể được tìm thấy tại GeneStory. Hành trình “trả lại tên cho các Anh hùng” tiếp tục với hy vọng rằng, mỗi một mẫu gen được thu thập sẽ giúp mang lại niềm vui và sự đoàn tụ cho các gia đình.

Trong bối cảnh Việt Nam đang nỗ lực giải quyết những tồn tại lâu năm trong công tác xác minh danh tính liệt sĩ, các cơ quan chức năng đang tích cực triển khai các giải pháp công nghệ hiện đại và tăng cường hợp tác quốc tế. Mục tiêu chính là đẩy nhanh tiến độ giám định ADN, giúp xác định danh tính của hàng nghìn liệt sĩ vẫn còn tồn tại sau nhiều năm.

Ước tính hiện nay, cả nước vẫn còn khoảng 300.000 mộ liệt sĩ mà thông tin về họ chưa được làm rõ. Ngoài ra, có khoảng 180.000 hài cốt liệt sĩ cần được quy tập và đưa về nơi an nghỉ cuối cùng. Những con số này không chỉ phản ánh những khó khăn trong công tác xác minh danh tính liệt sĩ mà còn thể hiện sự cần thiết phải có những giải pháp mới và hiệu quả hơn.

Trước những thách thức đó, các cơ quan chức năng đã đặt ra mục tiêu đến năm 2030, ngành sẽ phấn đấu xác định được danh tính của 20.000 liệt sĩ thông qua phương pháp giám định ADN. Đây là một mục tiêu đầy tham vọng nhưng cũng thể hiện sự quyết tâm của các cơ quan chức năng trong việc giải quyết những tồn tại lâu năm này.

Việc ứng dụng công nghệ hiện đại, đặc biệt là công nghệ giám định ADN, được coi là một bước tiến mới trong công tác xác minh danh tính liệt sĩ. Công nghệ này cho phép xác định danh tính của các liệt sĩ một cách chính xác và nhanh chóng hơn, từ đó giúp giải quyết những tồn tại lâu năm.

Không chỉ dừng lại ở việc ứng dụng công nghệ, việc mở rộng hợp tác quốc tế cũng được coi là một yếu tố quan trọng. Thông qua hợp tác quốc tế, Việt Nam có thể tiếp cận với những công nghệ mới, kinh nghiệm và chuyên môn của các nước trên thế giới, từ đó giúp đẩy nhanh tiến độ giám định ADN.

Tất cả những nỗ lực này không chỉ nhằm mục đích xác định danh tính của các liệt sĩ mà còn góp phần an dân và tri ân các anh hùng liệt sĩ đã hy sinh cho độc lập và tự do của dân tộc. Việc xác định danh tính của các liệt sĩ cũng giúp cho việc thờ hương và tưởng niệm các anh hùng liệt sĩ trở nên có ý nghĩa hơn.

Với những nỗ lực đang được triển khai, hy vọng rằng mục tiêu xác định danh tính của 20.000 liệt sĩ thông qua phương pháp giám định ADN vào năm 2030 sẽ được thực hiện. Điều này không chỉ thể hiện sự quyết tâm của các cơ quan chức năng mà còn thể hiện sự trân trọng và tri ân của toàn xã hội đối với các anh hùng liệt sĩ.

Thông tin về các chương trình giám định ADN cho liệt sĩ và các nỗ lực của Việt Nam trong việc xác định danh tính liệt sĩ có thể được tìm hiểu thêm thông qua các nguồn tin cậy.