Đã 50 năm trôi qua kể từ trận đánh Ngã 6 – Bằng Lăng, ông Đào Duy Cử vẫn không quên ký ức bi hùng khi 12 đồng đội của ông hy sinh tại Cái Bè. Cho đến nay, ông vẫn âm thầm thực hiện hành trình tìm mộ đồng đội để đưa các anh về với đất mẹ. Câu chuyện của ông Cử là một tấm gương sáng về lòng nhân ái và trách nhiệm đối với đồng đội đã ngã xuống.

Ông Cử, sinh năm 1957, quê ở thôn Cống Xuyên, xã Thượng Phúc, Hà Nội, đã tham gia quân đội từ năm 1974 và trải qua nhiều trận đánh ác liệt tại chiến trường miền Nam. Trận đánh Ngã 6, Bằng Lăng vào ngày 11/3/1975 là một trong những trận đánh khốc liệt nhất mà ông đã tham gia. Trong trận chiến đó, 11 đồng chí đã anh dũng hy sinh, và ông Cử cũng bị thương nặng.

Mặc dù đã giải phóng, ông Cử vẫn không quên được những đồng đội đã ngã xuống. Ông đã quyết tâm đi tìm mộ đồng đội và đưa họ về quê nhà. Với sự giúp đỡ của người dân và chính quyền địa phương, ông đã tìm được vị trí của nhiều ngôi mộ đồng đội. Hơn 25 năm qua, ông đã tổ chức khoảng hơn 10 chuyến đi như vậy.

Ông Cử đã giúp đưa 9 liệt sĩ trở về quê nhà, trong đó có liệt sĩ Hoàng Văn Tương, người đồng đội từng chiến đấu cùng ông ở trận đánh năm 1975. Ông vẫn tiếp tục đi tìm mộ đồng đội và không bỏ cuộc, dù hành trình có nhiều khó khăn và thử thách.

Không chỉ đi tìm mộ liệt sĩ, ông Cử còn là người khởi xướng các chương trình đền ơn đáp nghĩa tại địa phương. Ông đã vận động cán bộ công nhân viên đóng góp ngày lương, quyên góp xây dựng những căn nhà tình nghĩa trị giá hàng chục triệu đồng cho gia đình chính sách.

Với những đóng góp không mệt mỏi, ông Cử đã được Chủ tịch nước trao tặng Huy chương Kháng chiến hạng Nhì, Huân chương Chiến công hạng Ba, và nhiều Bằng khen, Kỷ niệm chương khác. Tuy nhiên, với ông Cử, phần thưởng quý giá nhất là những lần được đưa đồng đội về quê, được thấy người mẹ liệt sĩ ôm tro cốt con trong nước mắt.

Ông Cử cho biết, ông sẽ tiếp tục đi tìm, để đưa được hết các đồng đội đã hy sinh của mình trở về quê hương. Mặt khác, ông vẫn tiếp tục mong muốn được đóng góp chăm lo cho các gia đình chính sách thông qua việc xây nhà tình nghĩa, tặng quà… Ông muốn làm được thật nhiều việc đền ơn, đáp nghĩa để tri ân những đồng đội đã ngã xuống cho cuộc sống tự do hôm nay.

Ông Đào Duy Cử quả thực là một tấm gương sáng về lòng nhân ái và trách nhiệm đối với đồng đội đã ngã xuống. Hành trình tìm mộ đồng đội của ông sẽ tiếp tục là một nguồn cảm hứng cho nhiều người.

Tháng 7 lại về, và tại Nghĩa trang Liệt sĩ tỉnh Đồng Nai, hàng nghìn người đã đến để tri ân những người đã ngã xuống vì Tổ quốc. Đây là khoảnh khắc đặc biệt, khi người sống và người đã khuất có cuộc hội ngộ không lời, nhưng đẫm nước mắt và đầy nỗi niềm. Ông Lê Hồng Thái, một cựu chiến binh 76 tuổi, lặng lẽ đi giữa những hàng mộ thẳng tắp, ánh mắt trìu mến dõi theo những dòng chữ khắc tên những người đã khuất.

Ông Thái đã có 5 tháng 17 ngày đêm vượt Trường Sơn, cùng đồng đội đi qua tháng ngày bom đạn, và đã mất người bạn chiến đấu thân thiết của mình trong trận đánh Tết Mậu Thân 1968 tại sân bay Biên Hòa. Mỗi năm, ông Thái lại đến đây để gặp lại các đồng đội, kể cho họ nghe về chuyện gia đình, cuộc sống và ôn lại những tháng năm gian khổ. Ông không thể nào quên những đồng đội của mình, và mỗi lần đến đây, ông lại rơi nước mắt.

Cũng tại Nghĩa trang Liệt sĩ tỉnh Đồng Nai, một lễ tiễn đưa đã diễn ra trong không khí lặng lẽ nhưng đầy xúc động, khi hài cốt Liệt sĩ Hoàng Văn Huyên được đưa về với quê hương đất mẹ tại phường Nếnh, tỉnh Bắc Ninh, sau hơn 50 năm an nghỉ tại mảnh đất phương Nam. Trong giây phút nghẹn ngào khi đón nhận hài cốt người thân, anh Hoàng Trung Kiên, cháu ruột của liệt sĩ, đã bày tỏ sự biết ơn chính quyền và nhân dân tỉnh Đồng Nai đã giúp đỡ hết lòng để đưa chú ông trở về quê trong dịp đầy ý nghĩa này.

Chuyến trở về của Liệt sĩ Huyên không chỉ là sự nối dài một hành trình dang dở, mà còn nhắc nhớ thế hệ hôm nay về những hy sinh lặng thầm mà lớn lao để có được hòa bình hôm nay. Ông Nguyễn Xuân Cương, Chủ tịch Hội Hỗ trợ gia đình liệt sĩ tỉnh Đồng Nai, cho biết hội đã tổ chức nhiều hoạt động nghĩa tình như viếng nghĩa trang, thăm hỏi, tặng quà các gia đình chính sách và thân nhân liệt sĩ, và đặc biệt là phối hợp với cơ quan chức năng tiến hành giám định ADN để đối chiếu giữa mẫu hài cốt và thân nhân, nhằm xác định danh tính những liệt sĩ còn thiếu thông tin.

Những hoạt động này không chỉ giúp đỡ các gia đình liệt sĩ mà còn góp phần giữ gìn và phát huy truyền thống tốt đẹp của dân tộc, thể hiện lòng biết ơn và tôn vinh những người đã ngã xuống vì Tổ quốc. Đồng thời, cũng là dịp để người dân Việt Nam nhớ về lịch sử, về những người đã hy sinh để mang lại hòa bình và tự do cho đất nước.

Thông qua những hoạt động này, chúng ta cũng thể hiện sự quan tâm và chăm sóc đối với các gia đình chính sách, giúp họ vượt qua khó khăn và có cuộc sống tốt hơn. Chính quyền và nhân dân tỉnh Đồng Nai đã thể hiện sự trách nhiệm và lòng biết ơn đối với những người đã ngã xuống vì Tổ quốc, và đã có những đóng góp quan trọng trong việc giữ gìn và phát huy truyền thống tốt đẹp của dân tộc.

Thượng sĩ Nguyễn Chí Tường, một cựu chiến binh đang điều dưỡng tại Trung tâm Điều dưỡng thương binh và người có công Long Đất, TP HCM, vừa nhận được một món quà đặc biệt từ một em bé. Đó là một bức tranh vẽ tặng, thể hiện hình ảnh một thương binh với chân giả và vết thương trên đầu đang vẽ một em học sinh tươi cười trong vòng tay cô giáo. Bức tranh này là một phần của chương trình tri ân thế hệ đi trước do Vinamilk tổ chức nhân kỷ niệm 78 năm Ngày Thương binh – Liệt sĩ.

Ông Tường chia sẻ, mặc dù bức tranh nhỏ nhưng tình cảm thì lớn lắm. Với người cựu chiến binh này, việc thế hệ sau vẫn nhớ đến những người đã hy sinh cả tuổi trẻ cho đất nước là đủ ấm lòng rồi. Ông Tường cũng là thương binh nặng hạng 1/4, với tỷ lệ thương tật lên đến 81%. Ngoài một bên chân giả, ông còn có cánh tay phải ngắn hơn tay trái một đoạn do vết thương co rút, cùng nhiều mảnh đạn vẫn ghim sâu trong đầu và cột sống.

Chương trình vẽ tranh tri ân thế hệ đi trước của Vinamilk đã thu hút hơn 100 bức tranh do con em nhân viên công ty từ khắp cả nước và trẻ em thụ hưởng chương trình Quỹ sữa Vươn cao Việt Nam gửi về. Các bức tranh này không chỉ là lời cảm ơn gửi đến những người đi trước, mà còn là cách lặng lẽ gieo vào lòng trẻ thơ hạt mầm của lòng biết ơn.

Bên cạnh hoạt động vẽ tranh, Vinamilk còn trao tặng hơn 18.000 sản phẩm dinh dưỡng nhằm góp phần chăm sóc sức khỏe cho những người từng khoác áo lính và gia đình người có công với đất nước. Những món quà dinh dưỡng như sữa tươi Vinamilk 100%, sữa hỗ trợ ăn ngủ ngon Sure Prevent Gold… góp phần chăm sóc sức khỏe thể chất cho những cựu chiến binh.

Không chỉ dịp 27/7, các hoạt động tri ân thế hệ đi trước thường xuyên được Vinamilk triển khai xuyên suốt gần nửa thế kỷ qua. Nổi bật là hoạt động chăm sóc Bà mẹ Việt Nam anh hùng đã được duy trì trong 30 năm qua hay chăm lo cho gia đình nhân viên là con em liệt sĩ.

Chăm sóc và hỗ trợ người có công với cách mạng luôn là một trong những chính sách nổi bật và nhân văn của Đảng và Nhà nước Việt Nam trong những năm qua. Mới đây, Ủy ban nhân dân thành phố Hà Nội đã ban hành Công văn số 4091/UBND-ĐT, trong đó đề nghị khẩn trương triển khai Đề án hỗ trợ xây dựng mới hoặc cải tạo, sửa chữa nhà ở dành cho người có công với cách mạng và thân nhân liệt sĩ. Dự án này có kinh phí lên tới gần 93 tỷ đồng, thể hiện sự quan tâm và nỗ lực của chính quyền Hà Nội trong việc cải thiện điều kiện sống cho những người có công.

Tại huyện Sóc Sơn, Hà Nội, ông Phạm Văn Lượng, một cựu chiến binh từng tham gia chiến đấu bảo vệ biên giới phía Bắc, đang được hỗ trợ 100 triệu đồng để hoàn thiện tầng hai ngôi nhà của mình. Cuộc sống của ông đã trở nên khó khăn hơn sau khi vợ ông mất vì bệnh kéo dài và tốn kém. Hiện tại, ông đang sống cùng vợ thứ hai và một con trai. Câu chuyện của ông Lượng chỉ là một trong nhiều ví dụ về sự hỗ trợ dành cho người có công với cách mạng trên cả nước.

Không chỉ Hà Nội, nhiều tỉnh thành khác cũng đang tích cực thực hiện các chương trình hỗ trợ nhà ở cho người có công với cách mạng. Tại tỉnh Cao Bằng, kế hoạch xây dựng mới hoặc sửa chữa 155 ngôi nhà cho các gia đình chính sách đang được triển khai. Tỉnh Bắc Ninh cũng đã và đang nỗ lực phấn đấu hỗ trợ cho tất cả các gia đình chính sách, với mục tiêu xóa bỏ nhà tạm và nhà dột nát, cải thiện điều kiện an cư cho họ.

Ông Triệu Văn Thuận, Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân xã Trường Hà, cho biết rằng chương trình xóa nhà tạm, nhà dột nát không chỉ giúp cải thiện điều kiện sống mà còn góp phần hiện thực hóa mục tiêu chăm lo tốt hơn cho đời sống vật chất và tinh thần của các gia đình chính sách. Những nỗ lực này không chỉ đến từ chính quyền địa phương mà còn có sự tham gia tích cực của các tổ chức xã hội.

Từ đầu năm 2025, Chính phủ đã ban hành nhiều chính sách nhằm nâng cao chất lượng cuộc sống cho thân nhân liệt sĩ và gia đình có công với cách mạng. Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã ký Quyết định số 808/QĐ-TTg về việc kiện toàn Ban Chỉ đạo Trung ương triển khai xóa nhà tạm, nhà dột nát trên phạm vi cả nước. Hội Hỗ trợ gia đình liệt sĩ Việt Nam cũng đã tích cực chung tay hỗ trợ, xây nhà tình nghĩa cho gia đình thương binh, thân nhân liệt sĩ. Trong sáu tháng đầu năm, Hội và các cấp Hội cơ sở đã tặng 41 nhà tình nghĩa và sửa chữa 15 nhà; tặng 190 sổ tiết kiệm và 5.819 suất quà cho các gia đình liệt sĩ.

Những nỗ lực này là sự thể hiện lòng biết ơn và trách nhiệm của cả xã hội đối với những người đã có công với cách mạng. Qua đó, chúng ta hy vọng rằng họ sẽ có cuộc sống tốt hơn, an tâm về chỗ ở và có thể yên tâm đóng góp cho cộng đồng. Đây cũng là cách để chúng ta giữ gìn và phát huy truyền thống “Uống nước nhớ nguồn” của dân tộc Việt Nam.