Ở xã Ngọc Tố, thành phố Cần Thơ, anh Lý Minh Tâm, 27 tuổi, người dân tộc Khmer, đã và đang âm thầm gìn giữ âm sắc truyền thống từ nhạc ngũ âm trong đời sống văn hóa, tinh thần của đồng bào Khmer. Với tình yêu sâu sắc đối với âm nhạc truyền thống, anh Tâm đã trở thành một phần quan trọng trong việc bảo tồn và phát huy bản sắc văn hóa của cộng đồng Khmer.
Anh Tâm sinh ra trong một gia đình yêu nghệ thuật truyền thống Khmer, và đã được nuôi dưỡng bằng những âm thanh ngũ âm vang lên từ ngôi chùa trong phum sóc từ nhỏ. Những âm thanh ấy đã in sâu vào tâm hồn anh, và từ đó, anh đã ao ước được chơi nhạc cụ truyền thống. Năm lên 11 tuổi, anh Tâm đã được tiếp xúc với dàn nhạc ngũ âm, loại nhạc cụ truyền thống Khmer được hợp thành bởi 5 bộ nhạc, được làm từ 5 loại chất liệu khác nhau tạo nên 5 âm sắc riêng biệt gồm: Bộ đồng, bộ sắt, bộ mộc, bộ hơi và bộ da.
Với tình yêu sâu sắc và sự đam mê, anh Tâm đã chơi thành thạo và được chọn vào đội nhạc ngũ âm của chùa Khmer tại địa phương. Anh đã cùng đoàn đi biểu diễn khắp nơi mỗi khi có lễ hội, và cảm giác được hòa mình vào những bản nhạc dân gian từ các nhạc cụ ngũ âm trong lễ hội truyền thống Khmer đã khiến anh thấy mình là một phần của văn hóa dân tộc mình. Đó không chỉ là âm nhạc, mà còn là linh hồn của cộng đồng Khmer.
Không chỉ là người biểu diễn, khoảng 4 năm nay, anh Tâm còn trở thành người gieo mầm âm nhạc khi trực tiếp dạy nhạc ngũ âm cho các em nhỏ tại các chùa Khmer trong địa phương. Những lớp học diễn ra đều đặn vào các dịp nghỉ hè, buổi tối hay dịp cuối tuần, thu hút các em nhỏ, thanh thiếu niên Khmer yêu âm nhạc truyền thống tham gia. Qua đó, anh Tâm đã giúp các em nhỏ hiểu và yêu quý âm nhạc truyền thống, đồng thời cũng giúp bảo tồn và phát huy bản sắc văn hóa của cộng đồng Khmer.
Anh Tâm không chỉ dừng lại ở việc truyền dạy, mà còn nghiên cứu, tìm tòi về quy trình làm ra nhạc cụ ngũ âm. Từ việc chọn loại gỗ, tre phù hợp, xử lý mặt trống đến cân chỉnh âm thanh, tất cả đều được anh tỉ mỉ. Bằng sự tâm huyết và tình yêu nhạc cụ truyền thống, anh Tâm đã tự học tập, tự tìm hiểu và tự chế tác thành công 4 loại nhạc cụ trong dàn ngũ âm, gồm: Rôneat Ek, Rôneat Thung, Rôneat Đek và trống. Hiện nay, anh đã bán được nhiều nhạc cụ do anh tự làm cho các đội nhạc ngũ âm trong địa phương.
Giữa nhịp sống hiện đại ngày càng hối hả, việc một người trẻ dành trọn tâm huyết cho nhạc cụ truyền thống như anh Lý Minh Tâm đã giúp bản sắc Khmer không chỉ được gìn giữ, mà còn tiếp tục được lan tỏa bền vững trong cộng đồng dân tộc Khmer. Qua đó, anh Tâm đã góp phần vào việc bảo tồn và phát huy di sản văn hóa của dân tộc, đồng thời cũng truyền cảm hứng cho các bạn trẻ khác yêu quý và bảo tồn văn hóa truyền thống.
Với những đóng góp của mình, anh Lý Minh Tâm đã trở thành một tấm gương sáng trong việc bảo tồn và phát huy bản sắc văn hóa của cộng đồng Khmer. Hy vọng rằng, sẽ có nhiều người trẻ như anh Tâm, tiếp tục gìn giữ và phát huy di sản văn hóa của dân tộc, để bản sắc văn hóa của Việt Nam tiếp tục được tỏa sáng trên thế giới.
Nhạc ngũ âm là một loại nhạc cụ truyền thống của dân tộc Khmer, được hợp thành bởi 5 bộ nhạc, được làm từ 5 loại chất liệu khác nhau tạo nên 5 âm sắc riêng biệt. Loại nhạc cụ này đã được sử dụng trong các lễ hội truyền thống của dân tộc Khmer, và đã trở thành một phần quan trọng trong đời sống văn hóa, tinh thần của đồng bào Khmer.
Dân tộc Khmer là một trong những dân tộc thiểu số lớn nhất tại Việt Nam, với khoảng 1,3 triệu người. Họ có một nền văn hóa phong phú và đa dạng, với những nét đặc trưng riêng biệt. Việc bảo tồn và phát huy bản sắc văn hóa của dân tộc Khmer là rất quan trọng, để giúp họ giữ vững bản sắc văn hóa của mình trong bối cảnh toàn cầu hóa.
