Khi nhắc đến các xu hướng dân số trên toàn cầu, một khái niệm quan trọng được đề cập đến là “đỉnh dân số” – thời điểm mà dân số của một quốc gia hoặc nền kinh tế đạt mức cao nhất trước khi bắt đầu giảm. Mới đây, dự báo cập nhật cho thấy rằng Mỹ, với tư cách là nền kinh tế hàng đầu thế giới, có thể sẽ không đạt đỉnh dân số trong thế kỷ này. Điều này ngụ ý rằng dân số của Mỹ sẽ tiếp tục tăng trưởng sau năm 2100.
Dữ liệu từ Báo cáo Triển vọng Dân số Thế giới năm 2024 của Liên hợp quốc đã cung cấp cái nhìn sâu sắc về thời điểm mà 40 nền kinh tế trên thế giới có thể đạt đỉnh dân số. Báo cáo này đã tính toán dựa trên các yếu tố quan trọng như tỷ lệ sinh, tỷ lệ tử vong và dân số nhập cư ròng để đưa ra các dự báo chính xác. Qua phân tích, có thể thấy rằng nhiều quốc gia châu Phi, bao gồm Nigeria, Ethiopia và Cộng hòa Dân chủ Congo, dự kiến sẽ tiếp tục tăng trưởng dân số trong nhiều thập kỷ tới. Các quốc gia này được dự báo sẽ đạt đỉnh dân số vào cuối thế kỷ này.
Ngược lại, phần lớn các nền kinh tế ở châu Á và châu Âu hiện đang chứng kiến sự ổn định về dân số hoặc đang bắt đầu xu hướng giảm. Đặc biệt, Việt Nam theo dự báo sẽ đạt đỉnh dân số khoảng 110 triệu dân vào năm 2049. Thông tin này tạo ra cả thách thức và cơ hội cho Việt Nam trong việc quản lý và phát triển nguồn nhân lực, cũng như đảm bảo các dịch vụ xã hội và kinh tế cho một dân số đang tăng. Việc hiểu rõ và nắm bắt được xu hướng dân số sẽ giúp các quốc gia, trong đó có Việt Nam, có thể đưa ra những quyết sách phù hợp để phát triển bền vững trong tương lai.
Nhìn chung, việc dự đoán đỉnh dân số không chỉ là một bài toán về số lượng, mà còn liên quan đến chất lượng cuộc sống và sự phát triển bền vững của mỗi quốc gia. Các quốc gia châu Phi có thể tận dụng nguồn nhân lực trẻ để thúc đẩy phát triển kinh tế xã hội, trong khi các quốc gia châu Á và châu Âu có thể phải đối mặt với những thách thức về già hóa dân số. Đối với Việt Nam, một quốc gia đang phát triển với dân số lớn, việc quản lý dân số một cách hiệu quả sẽ là chìa khóa để phát triển bền vững.
Xu hướng dân số toàn cầu đang thay đổi và việc thích nghi với những thay đổi này là điều cần thiết. Bên cạnh đó, các chính sách dân số cần được xây dựng một cách linh hoạt và phù hợp với tình hình thực tế của mỗi quốc gia. Mục tiêu không chỉ là đạt được sự phát triển bền vững mà còn là đảm bảo chất lượng cuộc sống cho tất cả người dân trên toàn cầu.
